W dniu 12 grudnia 2003 roku w siedzibie Elektrowni Szczytowo - Pompowych S.A. odbyła się uroczystość z okazji jubileuszu X lecia, wchodzącej w skład Grupy Kapitałowej Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A., Spółki ESP S.A. Wśród zaproszonych na uroczystość gości znalazł się Zarząd PSE S.A., przedstawiciele władz państwowych i firm sektora elektroenergetycznego.
Rok 2003 był dziesiątym rokiem działalności Spółki Elektrownie Szczytowo - Pompowe S.A., powstałej w wyniku restrukturyzacji sektora elektroenergetycznego. W czerwcu 1994 roku, do Spółki trafił pierwszy majątek produkcyjny wniesiony w wyniku przekształceń własnościowych. Spółka stała się właścicielem majątku produkcyjnego EW Żarnowiec, EW Porąbka, Tresna i Żar, EW Dychów, EW Solina i EW Myczkowce oraz 16 małych elektrowni wodnych.
Zamiarem strategicznym leżącym u podstaw utworzenia ESP S.A. było odtworzenie majątku produkcyjnego najstarszych elektrowni (EW Gorzupia) jak i modernizacja elektrowni w średnim "wieku produkcyjnym" (EW Solina, EW Dychów).
W 1995 roku w ESP S.A. opracowano "Biznes plan Nysa - Bóbr", w wyniku którego odtworzono i zmodernizowano 12 małych elektrowni wodnych o różnej mocy. W Spółce powstał ponadto program energetycznego wykorzystania stopni wodnych na rzece Odrze ("Odra - 2006") w ramach stworzenia z Odry rzeki o znaczeniu nie tylko transportowym, ale także hydroenergetycznym.
W 1996 roku rozpoczęto przygotowania do odtworzenia i modernizacji EW Solina, a rok później EW Dychów. W chwili obecnej w EW Solina podstawowe prace modernizacyjne i odtworzeniowe zostały zakończone.
We wrześniu 2002 roku podpisano akt erekcyjny modernizacji EW Dychów. Zakończenie prac modernizacyjnych przewiduje się w 2005 roku.
W 1999 roku miały miejsce istotne zmiany w organizacji Spółki. W listopadzie 1999 roku zostały wniesione przez Skarb Państwa akcje spółek eksploatacyjnych do PSE S.A., a w lutym 2000 roku akcje te trafiły na podniesienie kapitału Elektrowni Szczytowo - Pompowych SA . Rozstrzygnięto tym samym kwestię majątkową jak i powiązania kapitałowe w grupie elektrowni szczytowo - pompowych ESP S.A. Od lutego 2000 roku Spółka posiadała 80% akcji EW Żarnowiec, 80% akcji ZEW Porąbka - Żar oraz 80% akcji ZEW Dychów S.A.
Ten moment miał istotne znaczenie dla Spółki - powstała Grupa Kapitałowa ESP, gdzie spółką zarządzającą były i są ESP S.A., a spółkami zależnymi stały się spółki eksploatacyjne. Można powiedzieć, że stworzyło to pewną płaszczyznę do tworzenia dalszych spółek w działalności zdywersyfikowanej. W chwili obecnej w Grupie Kapitałowej ESP funkcjonuje 12 spółek. Jest to znaczący organizm, umocowany w Polsce lokalnej i reprezentujący nie tylko działalność podstawową prowadzoną przez ESP S.A., ale również inwestowanie w budowę elektrowni przepływowych, zakładów związanych z recyklingiem oraz spółek mogących wchodzić w nisze rynkowe w zakresie wykorzystania źródeł odnawialnych.
Głównym obszarem działalności ESP S.A. jest świadczenie usług systemowych. Drugim istotnym elementem przychodów Spółki jest produkcja zielonej energii. Są to dwa strumienie przychodów, o które ESP S.A. będą dbały i które będą rozwijały.
W naszym kraju produkcja energii ze źródeł odnawialnych to wciąż niewiele, obecnie wynosi 2% ogólnej ilości energii elektrycznej. Udział ESP S.A. w tym rynku to 17%. Jest to ta nisza, w którą powinna zaangażować się Grupa Kapitałowa ESP S.A. Przykładem na aktywną obecność ESP S.A. na rynku energii odnawialnej może być powołana w dniu 9 lipca 2003 roku nowa spółka z udziałem kapitałowym ESP S.A. - "Elektrownia Wiatrowa Kamieńsk Sp. z o.o."
Przez wszystkie lata istnienia Spółka brała aktywny udział w inwestowaniu w nowe źródła energii odnawialnej, w promowaniu odnawialnych źródeł energii a także angażowała się w liczne działania proekologiczne.
Wśród działań, które ESP S.A. podejmują w obszarze ekologii są zabezpieczenia własnych obiektów przed ich szkodliwym wpływem na środowisko. Wycieki olejów czy smarów z eksploatowanych urządzeń zostały wyeliminowane poprzez odpowiednie konstrukcje urządzeń oraz odpowiednie oczyszczanie ścieków, stosuje się specjalne przepławki dla ryb.
Przez eksploatację zbiorników wodnych różnego typu działalność Spółki powoduje możliwość magazynowania wody w wypadku powodzi i innych zdarzeń losowych. Jest to korzystny wpływ ESP S.A. na środowisko, chroniący przed zdarzeniami nadzwyczajnymi. Również takie zjawisko jak hałas jest skutecznie minimalizowane. W wyniku modernizacji obiektów poziom hałasu jest zdecydowanie niższy. ESP S.A. stwarzają również możliwości zagospodarowania otoczenia swoich elektrowni dla celów turystycznych i wypoczynkowych. Przykładem może być położona w sercu polskich Bieszczad Elektrownia Wodna Solina. Zalew Soliński - największe sztuczne jezioro w Polsce jest magnesem od lat przyciągającym turystów. Będąca własnością ESP S.A. zapora w Solinie jest obiektem o wyjątkowym znaczeniu krajobrazowym, przyrodniczym oraz przeciwpowodziowym.
Elektrownie Szczytowo - Pompowe S.A. partycypują ponadto w utrzymaniu stopni wodnych, współpracując z gospodarką wodną finansowaną z budżetu Państwa. Udział Spółki w znaczący sposób wpływa na eksploatację i utrzymanie stopni wodnych na odpowiednim poziomie technicznym. Warto podkreślić, że tego typu działania ekologiczne minimalizują wpływ ESP S.A. na środowisko naturalne, a w niektórych przypadkach wręcz to środowisko wzbogacają.
10 - letni okres funkcjonowania Spółki ESP S.A. przeobraził ją całkowicie. Na początku istnienia firma zatrudniała 7 osób, w chwili obecnej zatrudnia 57, a w Grupie Kapitałowej pracuje 849 osób. Nastąpiła także istotna zmiana kapitału własnego. W chwili założenia kapitał wynosił 1 mln złotych, obecnie przekracza 1,4 mld złotych. Wpływa to znacząco na zdolności ESP S.A. do finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych.
Na przestrzeni ostatnich trzech lat Spółka miała możliwość zrealizowania projektów inwestycyjnych o wartości przekraczającej rocznie 130, 140 mln złotych. świadczy to o tym, że Spółka znajduje się w ciągłym rozwoju, a jej sytuacja ekonomiczna jest ustabilizowana. Istotne dla ESP S.A. jest także to, że Spółka stała się ważnym elementem Grupy Kapitałowej PSE S.A. Wchodząc w skład Grupy Kapitałowej PSE firma może stanowić znaczące wzmocnienie dla Grupy Kapitałowej.
W najbliższym czasie Spółkę czekać będą zmiany i wyzwania związane z restrukturyzacją Grupy Kapitałowej PSE, wyzwania wynikające z faktu powstawania wolnego rynku energii.
Jesteśmy przekonani, że Spółka ESP S.A., obecna od 10 lat w polskiej elektroenergetyce, posiada odpowiednie walory i potrzebne doświadczenie aby zająć stosowne dla niej miejsce na rynku usług systemowych i produkcji energii elektrycznej, w tym w szczególności produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych.